Beter eten

Een veel voorkomend probleem bij ouderen met dementie is het gebrek aan eetlust. Afgezien van de voor de hand liggende kwaliteit van het eten, zijn er meerdere factoren die daarbij een rol kunnen spelen; en een aantal daarvan vallen onder de inbreng van de ontwerper.

(terzijde: een verborgen oorzaak van gebrekkige eetlust bij ouderen, is een slechte staat van het gebit. Hierdoor ervaart men pijn bij het kauwen, waardoor de zin om te eten natuurlijk enorm afneemt. Omdat het lastig is om hierover te communiceren met dementerende ouderen, wil deze oorzaak nogal eens over het hoofd worden gezien.)

Voor ontwerpers is er winst te halen door te letten op de volgende eenvoudige aspecten:

Een eetruimte die qua schaal refereert aan de eetkamer in de herinnering van veel bewoners, zal vertrouwder aanvoelen en daardoor een rustiger omgeving zijn om aan tafel te eten, dan een grote onoverzichtelijke eetzaal.

'Actieve' kleuren zetten aan tot fysieke handelingen, en hebben een stimulerende invloed op de eetlust. Het is bewezen dat warme kleuren (van geel- tot oranjerode tinten) een omgeving creëren die een positieve invloed hebben op de activiteit en het bewust genieten van het eten.

Voorwerpen, geluiden en geuren die je associeert met eten, stimuleren de activiteit van het eten. Je raakt minder afgeleid als de ruimte om je heen gericht is op de maaltijd, dan wanneer je bijvoorbeeld ook een televisie of karren voor het personeel in de ruimte hebt.

Zicht op een keuken, met herkenbare pannen, geluiden van bestek en de geuren van eten, helpen meer focus te leggen op de hoofdactiviteit, en het eten tot een complete zintuiglijke beleving te maken.

Door te zorgen voor voldoende contrast, zijn borden, glazen en bestek makkelijker te herkennen op tafel. Hierdoor neemt de onzekerheid af bij het gebruiken van het eetgerei, wat ook weer een positief effect heeft op de hoeveelheid die wordt gegeten.

Het lichtniveau in de ruimte dient, zoals in alle 'actieve' ruimtes, natuurlijk voldoende te zijn (± 1000 lux als richtlijn), om de herkenbaarheid en de zichtbaarheid optimaal te maken.

En tot slot: de keuze voor het meubilair heeft ook invloed op het actiever beleven van de maaltijd. De zithoogte van eetkamerstoelen is bepalend voor een ineengezakte (40-42 cm.), óf een actieve rechte houding (46-50 cm.). In combinatie met de juiste tafelhoogte (±75 cm.) kun je een zithouding stimuleren die zelfstandig eten aantrekkelijker maakt.