Natuur is heilzaam, maar wat versta je onder 'natuur'?
Voor de meeste mensen roept het begrip 'natuur' associaties op met ontspanning, rust, groeien, leven, bloeien, optimisme, troost, schoonheid. Het wisselt alleen op wat voor manieren iemand in zijn actieve leven de natuur heeft ervaren.
MENS EN NATUUR
- Er zijn mensen die hielden van wandelen, in de duinen en op het strand, met een weids uitzicht; of juist in de bossen, omsloten en met veel wisseling van sfeer.
- Er zijn mensen die veel in de tuin gewerkt hebben en veel kennis hebben van planten en de natuur.
- Er zijn mensen die op grotere schaal en beroepsmatig in de natuur hebben gewerkt, op het land, in de tuinbouw, in de plantsoenendienst...
- Mensen die veel gereisd hebben en voor wie natuur betekent: indrukwekkende meren, hoge woeste bergen, onderwaterlandschappen...
- Mensen die in een ander deel van de wereld opgegroeid zijn, in bijvoorbeeld een tropische, redelijk agressieve, onbeheersbare natuur.
- Mensen die in de stad woonden en genoten van de plantjes op hun balkonnetje of van de viooltjes in de vensterbank.
NATUUR ALS BELEVING
Hoe kun je voor al deze verschillende ervaringen van 'natuur' een natuurbeleving organiseren in een verzorgingshuis?
Inderdaad, dat is eigenlijk niet mogelijk.
Dus ook hier weer (net als met specifieke culturele associaties, kleurassociaties, herinneringen) is het effectiever om de essentie van de associatie zoals hierboven opgesomd (rust, ontspanning...) te proberen vorm te geven, met gevarieerde aspecten uit natuurbelevingen.
Dus niet al te letterlijk een grote afbeelding of fotowand van een bos, waar de ene bewoner zich heerlijk bij voelt, terwijl de andere er angstig of somber van wordt...
(zie ook artikel: het einde van de gang).
Maar rustige, natuurlijke kleuren en materialen, diverse op elkaar afgestemde elementen, zoals veilige planten, misschien een vogelkooi, een houten bankje, etc.
Op die manier kun je het meest effectief voor zoveel mogelijk bewoners een bepaald gevoel van herkenning aanspreken.
En op basis hiervan kun je door gesprekken met bewoners, die ervaringen eventueel uitbreiden met specifieke herinneringen (het verzorgen van een plant, een foto van een bijzondere plek).